Er doen zich veel verhalen de ronde over voeding en borstkanker, maar wat is nou een feit en wat een fabel? We weten allemaal dat gezonde voeding belangrijk is voor ons, maar toch is er nog veel onduidelijkheid over wat wel en niet goed is. Gelukkig leert wetenschappelijk onderzoek ons steeds meer en worden feiten en fabels ontrafeld.

Kanker is in principe een multifactoriële aandoening. Dat betekent dat ze zelden of nooit ontstaat onder invloed van een enkele factor. Een enkele factor, zoals bijvoorbeeld een ‘superfood’, zal dus ook nooit in staat zijn om kanker te voorkomen.

Echter, wel is aangetoond dat gezonde voeding aanzienlijk kan helpen om kanker te voorkomen. Maar het kankerrisico zal nog meer kunnen dalen als er ook aandacht is voor andere beschermende factoren zoals het aanpakken of vermijden van overgewicht, voldoende fysieke activiteit, niet roken, gezonde leefstijl, regelmatig ontspannen, etc.

Onderstaande wetenschappelijk onderbouwde feiten over voeding en borstkanker zijn belangrijk om te weten.

Voedingssupplementen zijn niet zonder risico’s

Voedingssupplementen slikken is helaas niet zonder risico’s. Wanneer je te veel vitamines en mineralen binnenkrijgt, kan dit schadelijk zijn voor je gezondheid. Uit onderzoek blijkt zelfs dat wanneer je voedingssupplementen in hoge doseringen slikt, de kans op kanker vergroot zou worden. Gezonde voeding en gevarieerd eten beschermt beter tegen borstkanker dan het slikken van supplementen. Heb je een vitaminetekort? Dan wordt wel geadviseerd om een supplement te slikken.

Borstvoeding geven kan je beschermen tegen borstkanker

Borstvoeding geven is niet voor iedere vrouw weggelegd, maar als het eenmaal lukt, verkleint het de kans op borstkanker. Daarnaast verklein je de kans van overgewicht voor je kind door het geven van borstvoeding.

Al één glas alcohol per dag vergroot de kans op (borst)kanker

Alcohol in alle vormen vergroot je kans op borstkanker en andere soorten kanker aanzienlijk. Of je nu bier, rum, een gin-tonic of wijn drinkt: het is de alcohol die schadelijk is. Daarnaast bevat alcohol calorieën, waardoor je gewicht kan toenemen en overgewicht vergroot je kans op een aantal soorten kanker. Kom er met behulp van de Alcohol Calorieën Calculator achter hoeveel calorieën er in je drankje zitten.

E-nummers veroorzaken geen borstkanker

E-nummers zijn stofjes die aan voedingsmiddelen worden toegevoegd om producten te verbeteren. Denk dan bijvoorbeeld aan kleur- en geurstoffen, conserveringsmiddelen die er voor zorgen dat iets langer houdbaar is of smaakversterkers die je eten lekkerder laten smaken. 

E-nummers staan bekend als vreemde of ongezonde chemische stoffen die aan eten toegevoegd zijn, maar dat blijkt zeker niet in alle gevallen waar te zijn. Voordat ze gebruikt mogen worden, worden ze uitvoerig getest op veiligheid door de Europese Autoriteit Voor Voedselveiligheid (EFSA). Als zij besluiten dat de stof veilig is, krijgt het een E-nummer. Dus voeding met E-nummers kun je prima eten zonder dat je bang hoeft te zijn dat het de kans op borstkanker vergroot.

Rood vlees en bewerkt vlees vergroten de kans op (borst)kanker

Consumptie van rood vlees (bijvoorbeeld rundvlees, lamsvlees en varkensvlees) en bewerkt vlees (vlees dat is geconserveerd door middel van roken, drogen, zouten en/of door toevoeging van conserveringsmiddelen, zoals: boterhamworst, salami, knakworst en rookworst) vergroten het risico op kanker.

Koolsoorten (Brassica) werken kankerwerend

Kool is een plantenfamilie die kenmerkend is voor de kruisbloemigen. Dit slaat op het feit dat de bloembladen in een kruisvorm staan. Het kankerwerend effect komt door de hoge concentraties aan glucosinolaten (GS).

• Spruitjes (237 mg per 100 gram GS)
• Boerenkool (101 mg per 100 gram GS)
• Sluitkool. De kolen die hieronder vallen zijn witte kool, rode kool, savooie kool. (65 mg per 100 gram GS)
• Broccoli (62 mg per 100 gram GS)
• Bloemkool (43 mg per 100 gram GS)
• Paksoi (54 mg per 100 gram GS)
• Chinese kool ( 21 mg per 100 gram GS)

Het belang van de fytochemische stof glucosinolaten schuilt niet in hun rechtstreekse werking, maar in hun eigenschap om twee soorten stoffen vrij te maken die wel een sterke kankerwerende werking hebben namelijk isothiocyanaten en indolen. Om van deze twee stoffen ten volle te kunnen profiteren van hun kankerwerende vermogen is het wel noodzakelijk om de groenten kort te koken (bij voorkeur stomen) en goed te kauwen.

De Alliumfamilie (knoflook en uien) remt kanker af

Van knoflook en uien eten ga je niet alleen winden laten. Ze geven kankercellen ook tegenwind! Knoflook en zijn verwanten van de Allium-familie (ui, prei, sjalot, bieslook) remmen namelijk de ontwikkeling van kanker af, zowel doordat ze beschermen tegen schade die kankerverwekkende stoffen aanrichten als door hun vermogen om kankercellen te hinderen in hun groei. De stoffen met kankerwerende effecten komen vrij bij het pletten van de groenten. Vers geplette of uitgeknepen knoflook is verreweg de beste bron en verdient de voorkeur boven supplementen.

Kurkuma (geelwortel) is gezond om mee te koken of thee te zetten

Kurkuma is een heel gezond specerij en kun je op heel veel manieren gebruiken: om mee te koken, thee te maken, door je dessert of als supplement. Kurkuma bevat de kankerremmende verbinding curcumine.

Kurkuma een plant uit de gember familie Zingiberaceae is een helder okergeel kleurig poeder. Het wordt verkregen door de gedroogde wortelstok van de plant Curcuma longa te vermalen.

Hoewel de biobeschikbaarheid van curcumine betrekkelijk laag is, kan deze aanzienlijk worden verhoogd door peper. Elke dag een theelepel kurkuma met zwarte peper in de soep, vermengd door een eigengemaakt vegetarische paté (humus, linzen, tofuspread), door de zilvervliesrijst of wilde rijst is een snelle en goedkope manier om zoveel mogelijk kurkuma te eten. Van vloeibare kurkuma met peper neemt jouw lichaam nog veel meer werkzame stoffen op.

Groene Japanse thee is de meest gezonde theesoort

Klopt helemaal! In tegenstelling tot zwarte thee bevat groene thee grote hoeveelheden catechinen, stoffen die allerlei kankerwerende eigenschappen hebben. Om zo veel mogelijk baat te hebben van de kankerwerende stoffen is de groene thee uit Japan beter dan die uit China.
Laat de thee 8 tot 10 minuten trekken, zodat de stoffen goed aan het theewater worden afgestaan. Drink altijd vers gezette thee (dus niet uit een thermoskanfles) en spreid de drie kopjes over de dag.

Groene thee bevat diverse catechinen (flavonolen), waaronder EGCG (epigallocathechinegallaat), de stof met de grootste kankerremmende eigenschappen. De hoogste gehalte aan EGCG zijn de groene thee soorten uit Japan namelijk; Sencha-Uchiyama en Gyokuro. (www.biothee.nl).

Klein fruit zit vol kankerremmende stoffen

Klopt ook! Vooral frambozen, aardbeien, cranberry’s (vosbessen) en bosbessen. Klein fruit vormt een belangrijke bron van kankerremmende polyfenolen: ellaginezuur (EZ), anthocyanidinen en proanthocyanidinen. Cranberry’s kunnen beter in de gedroogde vorm worden gegeten.

• Frambozen en bramen: 22 mg EZ per 150 gram.
• Aardbeien: 9 mg EZ per 150 gram.
• Cranberry’s: 1,8 mg EZ per 150 gram.

Ellaginezuur heeft veel positieve eigenschappen, maar de meest recente wetenschappelijke ontdekking is dat het een sterke remmer is van twee eiwitten die van wezenlijk belang zijn bij het ontwikkelen van bloedvaten bij tumoren (VEGF en PDGF).
Anthocyanidinen zijn niet alleen antioxidanten, ze kunnen de celgroei stoppen en remmen de angiogenese. Anthocyanidinen (delfinidine) in de blauw bes remmen de activiteit van de receptor van VEGF.

Proanthocyanidinen (mg/100 gram):

• Cranberry: 418.
• Wilde blauwe bes: 329.
• Aardbei: 145.
• Appel met schil (red delicious): 128.
• Druif: 81.
• Framboos: 30.

Omega 3 vetzuren werken ontstekingsremmend

Het belang van goede vetten is bij velen al bekend. Desondanks hierbij een klein rijtje met goede gezonde producten waar Omega 3-vetzuren inzitten:

• Vette vis (sardines, makreel, zalm, haring).
• Verse walnoten (biologische), walnotenolie (koudgeperst in donkere fles).
• Lijnzaad (biologische), lijnzaadolie (koudgeperst in donkere fles).

Tomaat (Lycopeen) werkt met name kankerremmend als deze in het juiste vet is gestoofd

Het pigment lycopeen, dat de tomaten hun rode kleur geeft, is het belangrijkste bestanddeel dat zorgt voor de kankerremmende werking van tomaten. De kankerremmende werking van lycopeen is pas optimaal nadat de tomaten in het juiste vet gestoofd zijn, bijvoorbeeld sausen op basis van tomatenpuree. (29,3 mg per 100 gram Lycopeen).

Citrusvruchten werken direct en indirect in op kankercellen

Citrusvruchten zijn sinaasappel, grapefruit, citroen en mandarijn. Citrusvruchten spelen een essentiële rol bij de kankerpreventie, vanwege hun vermogen om niet alleen rechtstreeks in te werken op de kankercellen, doch ook de kankerremmende werking (ongeveer 60 verschillende polyfenolen, terpenen) van andere fytochemische stoffen in de voeding te versterken.

Druiven

De bestanddelen Resveratrol en ook quercetine zijn krachtige stimulatoren van specifiek eiwitten (sirtuines) die de levensduur van de cellen kunnen verlengen. Daarnaast verlagen de flavonen in de druiven ook het risico op Alzheimer.



Pas wel op met wat voor een verse druiven je koopt en consumeert, want sommige (bespoten) druiven bevatten veel pesticiden en/of insecticiden die hormoonverstorend kunnen werken. Druiven kun je voor consumptie het beste wassen in lauw warm water met een halve eetlepel sodium bicarbonate (Natriumwaterstofcarbonaat, ook aangeduid als natriumbicarbonaat en dubbelkoolzure soda).

Lees ook de volgende artikelen:

• Overgewicht en Borstkanker
• Alles over Kurkuma