home > onderwerpen > wist je dit? > eerste schilderij met borstkanker

Of je nu van kunst uit het Renaissance-tijdperk houdt of niet, er is één ding waar iedereen het over eens kan zijn: er zijn zeker veel borsten. Hoewel het overwicht van naakte figuren er om volledig artistieke redenen is, blijkt de catalogus van naakte mensen een redelijk goede weergave te zijn van mensen uit het verleden. In feite, zoals Vittoria Traverso van Atlas Obscura meldt, hebben onderzoekers in een nieuwe studie deze schilderijen gebruikt om grip te krijgen op de prevalentie van borstkanker.

Raffaella Bianucci en Antonio Perciaccante, twee co-auteurs van een nieuwe studie gepubliceerd in het tijdschrift The Lancet: Oncology, vertellen Maarten Rikken van ResearchGate dat er een perceptie is dat borstkanker een moderne ziekte is. Zoals men denkt, hebben levensstijl, levensduur en andere factoren ervoor gezorgd dat kanker veel vaker voorkomt in het industriële tijdperk. Maar recent onderzoek toont aan dat de ziekte tot in de oudheid heel gewoon was.

Terwijl ze naar de iconografie van de borst keken terwijl ze werkten aan een grotere studie naar het voorkomen van borstkanker in het verleden, kwamen de onderzoekers een renaissanceschilderij tegen met een vrouw die tekenen van borstkanker vertoonde. Aangenomen wordt dat dit de vroegst bekende afbeelding van borstkanker is die tot nu toe zijn gevonden.

Traverso meldt dat de afbeelding voorkomt in het schilderij "De Nacht" van Michele di Ridolfo del Ghirlandaio, waarschijnlijk geschilderd tussen 1553 en 1555 en gebaseerd op een sculptuur van Michelangelo. In de afbeelding ligt een naakte vrouw achterover en slaapt in een droomwereld met een cherubijn, een uil, bloemen en verschillende maskers. Haar linkerborst is kleiner dan de rechter en haar tepel is ingetrokken, allemaal mogelijke tekenen van kanker.

Helen Thompson van Forbes meldt dat het verschijnen van beelden van borstkanker in de 16e eeuw geen toeval is. De belangstelling voor geneeskunde en menselijke anatomie begon in de loop van de tijd te bloeien en kunstenaars streefden ernaar om steeds meer realistische afbeeldingen van het menselijk lichaam te creëren. Kunstenaars en artsen begonnen ook samen te werken aan kunstwerken en wetenschappelijke illustraties.

Maar het is onwaarschijnlijk dat de kunstenaars die de maligniteiten schilderden, wisten wat ze waren. De onderzoekers vertellen Rikken dat de kunstenaars slechts schilderden wat ze zagen. "Meer in het algemeen hadden Renaissance-vrouwen veel zwangerschappen en borstafwijkingen als gevolg van mastitis of andere aandoeningen, zoals borst rhagades," zeggen ze. "Kunstenaars zouden deze ziekten hebben gezien, maar waren niet noodzakelijk in staat om onderscheid te maken tussen elke specifieke medische aandoening."

bron: www.smithsonianmag.com